Çalışanların Dönüşümcü Liderlik Algıları ile Örgütsel Bağlılıkları ve Aralarındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma: Malatya İli Örneği
Author :
Abstract
Özel sektörde yer alan endüstriyel kuruluşlardaki yöneticilerin modern işletme yönetim tekniklerini kullanıp kullanmadıkları ile çalışanlarının bu vesileyle kuruma ve örgüte olan bağlılıklarına etkisinin ortaya çıkarılması böylece gerek yöneticilerin davranış boyutları gerekse de çalışanların yöneticilere ve kurumlarına olan bağlılıklarının ölçülmesi bu çalışmada hedeflenmiştir. Bu amaçla öncellikle literatürde yer alan liderlik teorileri ile örgütsel bağlılık kavramlarının irdelenmesi ve işletme yönetiminde meydana gelen değişikliklerin ortaya konulması önemli hale gelmiştir. Etkinlik, verimlilik ve karlılık hedefleri doğrultusunda şekillenen işletme yöneticilerinin yönetim tarzları çalışanların işletmelerine olan bağlılığını etkilediği gibi belirlenen hedeflere ulaşmada en etkili silah olduğu kabul edilmektedir. Modern liderlik teorilerinin son yıllarda önem kazandığı işletme yönetiminde özellikle stratejik liderlik, etkileşimsel liderlik ile dönüşümcü liderlik teorileri ön plana çıkmıştır. Bu ve benzeri uygulanan liderlik tarzlarının çalışanlara ilham verme, örnek olma, motive etme gibi fonksiyonlarıyla kurumsal bir kültür oluşturarak çalışanların örgütsel bağlılığı arttırdığı literatürde yapılan araştırmalarla ortaya konulmuştur. Ülkemizde özellikle son yıllarda gelişmeye başlayan Anadolu şehirlerinden olan Malatya ilinin sanayi sektöründe yer alan büyük işletmelerindeki dönüşümcü liderlik boyutu ile bu tarzın çalışanların işletmelerine olan bağlıkları arasındaki ilişki ortaya konulmuştur. Bu kapsamda Türkiye’de işletme yönetiminin bir örneğini incelemek üzere Malatya I. ve II. Organize Sanayi Bölgelerindeki büyük ölçekli tekstil işletmeleri seçilmiştir. Bu işletmelerdeki yöneticilerin dönüşümcü liderlik davranışlarının çalışanlarca algısının incelenmesi ve yöneticilerin dönüşümcü liderlik özelliklerinin çalışanların örgütsel bağlılığına etkisinin ortaya konulması araştırmanın amacı ve hedefidir.
Keywords
Abstract
It is of the utmost importance that the managers of ındustrıal institutions that takes part in generally private sectors use the technıqus of business management and hereby to reveal the organizational commitment of employees. Therefore this thesis aims to evaluate the managers behaviours as well as the dependance of the employees. Primarily, it is significant to study the the theories of leadership and management in litterateur and to reveal the changes occuring in business management.. Managements styles of business executives formed in the direction of the efficiency, activity and determination targets is accepted as the most efficient weapon for both the employees' commitment on their employers and reaching the targets. In business management in which modern leadership theories has recently become important, especially the strategic leadership, interactive leadership and reflexive leadershas come into prominence. With this study, the leadership aspect of big managements in industrial sector in Malatya is very important. Malatya is the one of the developing Anatolian cities, and the commitment of the employees of these managements will be shown in this context. On the purpose of examining a sample of business management in Turkey, it is aim of study that to find out the management styles of businesses in I. and II. organized industrial zones(OSB) of Malatya and the organizational commitment of employees in these businesses.
Keywords
- Akat, İ. ve Budak, G. (1994). İşletme Yönetimi. Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
- Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E.(2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamal., Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
- Balay, R. (2000). Yönetici ve Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık, Nobel Yayın Dağıtım, Yayın No: 206, Ankara.
- Birasnav, M. (2014). Knowledge Management and Organizational Performance in The Service İndustry: The Role of Transformational Leadership Beyond The Effects Of Transactional Leadership, Journal Of Business Research. Vol.67,Iss.8, 1622-1629.
- Bass, M . B., Avolio B, Jung, D., Berson, Y. (2003). “ Predicting Unit Performance by Asseesing Transformational Transactional Leadership”, Joournal of Applied Psychology. Vol.88, No.2, 207-218.
- Bass, M.B. (1999). An Evaluation of Conceptual Weakness in Transformational and Charismatic Leadership Theories, Leadership Quarterly. Vol.10, Iss.2.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak Kılıç, E., Akgün, Ö., E., Karadeniz, Ş. Ve Demirel F. (2013). Blimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi Yayınları, 14. Baskı, Ankara.
- Baysal, A. C., Paksoy, M. (1999). Mesleğe ve Örgüte Bağlılığın Çok Yönlü İncelenmesinde Meyer-Allen Modeli, İ.Ü.İşletme Fakültesi Dergisi. C:28, S:L.
- Çakır, Ö. (2001). İşe Bağlılık Olgusu ve Etkileyen Faktörler, Seçkin Yayınları, Ankara.
- Çekmecelioğlu, H.(2006). İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Tutumlarının İşten Ayrılma Niyeti ve Verimlilik Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi: Bir Araştırma, İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Haziran, 8(2).
- Dawley, D., Stephens, R.D.ve Stephens, D.B.(2005). “ Dimensionality of Organizational Commitment in Volunteer Workers: Chamber of Commerce Board Membersand Role Fulfillment”, Journal Of Vocational Behaviour, Vol.67, Iss.3.
- Deichmann, D.- Stam, D. (2015). Leveraging Transformational And Transactional Leadership To Cultivate the Generation of Organization-Focused İdeas, The Leadreship Quarterly, Vol.26,Iss,2. 204-219.
- Dinçer, Ö. (2003). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası. (6. Baskı). Beta Basım Yayım ve Dağıtım, İstanbul.
- Drucker, P. F. (1999). 21.Yüzyıl İçin Yönetim Tartışmaları, İ. Bahçıvangil, G. Gorbon(Çev.). Epsilon Yayınları.
- Epitropaki, O., Martin, R.(2013). Transformational–Transactional Leadership and Upward Influence: The Role of Relative Leader–Member Exchanges (Rlmx) And Perceived Organizational Support (Pos), The Leadership Quarterly. Vol.24,Iss.2.
- Erdoğan, İ. (1997). İşletmelerde Davranış (2. Baskı), İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayını, İstanbul.
- Erdoğruca, P.(2011). “ Dönüşümcü(Transformasyonel) Liderlik ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki”. Selçuk Üniversitesi SBE İşletme ABD Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Konya.
- Eren, E. (2003). Genel İşletme. Anadolu Üniversitesi Yayınları Eskişehir.
- Ergun, T. (2000). Kamu Yönetimi Dersleri. Todaie Yayınları Ankara.
- Erturgut, R.(2007). “Dönüştürücü Liderlik ve Toplam Kalite Yönetimi Uygulamaları Arasındaki İlişki: Ulusal Kalite Ödülü Almış Olan Kamu Örgütlerinde Bir Araştırma”. Kocaeli Üniversitesi, SBE Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kocaeli.
- Ewen, C., Wihler, A., Blickle, G., Oerder, K., Ellen, B. P., Douglas, C., Ferris, G. (2013). “ Further Specification of the Leader Political Skill–Leadership Effectiveness Relationships: Transformational and Transactional Leader Behavior as Mediators". The Leadreship Quarterly. Vol.24, Iss.4.
- Gökkaya, Ö. (2005). “Örgüt Dönüşümünde Transformasyonel Liderliğin İncelenmesi”. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Gebze.
- Graves, L. M., Sarkis, J. Ve Zhu. Q. (2013). “ How Transformational Leadership and Employee Motivation Combine To Predict Employee Proenvironmental Behaviors in China”. Journal Of Environmental Psychology. Vol.35.
- Griffin, M.L., Hepburn, J. R. (2005), Side-Best And Reciprocity as Determinants of Organizational Commitment Among Correctional Officers. Journal Of Criminal Justice. Vol.33, Iss. 6
- Gümüşlüoğlu, L. ve İlsev, A.(2009) “Transformational Leadership, Creativity and Organizational Innovation”. Journal Of Business Research. Volume 62, Issue 4, April 2009, Pages 461-473
- İbicioğlu, H. (2000). Örgütsel Bağlılıkta Paradigmatik Uyumun Yeri, D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:15, Sayı:1.
- İbicioğlu, H., Özmen, H. İ. ve Taş, S. (2009), "Liderin Davranışı ve Toplumsal Norm İlişkisi: Ampirik Bir Çalışma”. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, Isparta.
- İnce, M. ve Gül, H. (2005). Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık. Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya.
- Jacqueline, A. M., Coyle, S. ve Marrow, P. C. (2005). “ Organizational and Client Commitment Among Contracted Employees”, Journal Of Vocational Behaviour ,68(3), 416-431
- Karip, E.(1998). Dönüşümcü Liderlik. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı.2 1-23 Ankara.
- Koçel, T. (2003). İşletme Yöneticiliği (Gen. 9. Baskı). Beta Basım Yayım ve Dağıtım, İstanbul.
- Li, C., Zhao, H. ve Begley, T. (2015), “Transformational Leadership Dimensions And Employee Creativity In China: A Cross-Level Analysis”. Journal of Business Research, Vol. 68, Iss.6, Peg. 1149-1156.
- Li, G., Shang, Y., Liu, H. ve Xi, Y. (2014). "Differentiated Transformational Leadership and Knowledge Sharing: A Cross-Level İnvestigation".European Management Journal, Vol.32, Iss.4.
- Meyer, J.P. ve Allen, N. (1991). A Three-Component Conceptualization of Organizational Commitment, HRM Review, 1(1), s.61-89
- Morçin, E.S. ve Bilgin, B.(2014). Dönüştürücü Liderliğin Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Adana İlindeki A Grubu Seyahat Acenteleri Örneği, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 23, Sayı 2.
- Özsoy, S.A.(2004). “Bir Yüksekokul Çalışanlarının Kuruma Bağlılık Durumlarının İncelenmesi”, İş, Güç - Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 6(2), Erişim Tarihi: 12.10.2015, http://www.isgucdergi.org/ printout.php?id=221.
- Perçin, M. (2008). “ İşletmenin Örgüt Yapısının İşgörenlerin Örgütsel Bağlılığına Etkisine İlişkin bir Araştırma”. Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Isparta.
- Punch, K.F.(2005). Sosyal Araştırmalara Giriş, Çev. Bayrak D.- Arslan H.B.-Akyüz Z., Siyasal Yayınevi, Ankara.
- Toffler, A. ve Toffler, H.(1995), Yeni Bir Uygarlık Yaratmak, Üçüncü Dalganın Politikası. Çeviri, İnkılâp Yayınevi, İstanbul,
- Tosun, K.(1992), İşletme Yönetimi(6. Baskı), Savaş Yayınları, Ankara.
- Türk Dil Kurumu Sözlüğü(2015), www.sozluk.gov.tr, Erişim. 19.12.2015 Wasti, S. A. (2000), “ Meyer ve Allen’in Üç Boyutlu Örgütsel Bağlılık Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenilirlik Analizi”, 8.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Nevşehir.
- Yousef, D. A.(2000). Organizational Commitment: A Mediator of The of Leadership Behavior With Job Satisfaction and Performance in Non-Western Country, Journal Of Managerial Psychology, Vol.15, Iss.1.
- Yücel, İ., Mcmillan, A. ve Richard, O.(2014), Does Ceo Transformational Leadership İnfluence Top Executive Normative Commitment?. Journal Of Business Research, Vol.67,Iss.6.
- Zel, U.(1997). Harekete Geçirici Liderlik ve İşe Yönelik Liderlik. Verimlilik Dergisi, MPM Yayını, Ankara.
