Author :
Abstract
Cari işlemler açığı, birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi Tacikistan ekonomisi için de önemli bir makroekonomik sorundur. Tacikistan ekonomisinde 2005 yılından bu yana yüksek cari açık yaşanmaktadır. Tacikistan ekonomisi üzerine yapılan Literatür incelendiğinde yapılan çalışmalar sadece teorik bir görüşü kapsanmaktadır. Dolayısıyla bu çalışmanın amacı cari işlemler dengesi (CİD) ve ekonomik büyüme (GSYH) arasında ilişki olup olmadığını ampirik analizle ortaya koyarak literatüre katkı sağlanmaktır. Bu çalışmada yapılan analiz için 2005Q1-2019Q4 çeyrek veriler kullanılmaktadır. Veriler Dünya Bankası ve Tacikistan Cumhuriyeti Merkez Bankası’ndan alınmıştır. İlk değişkenlerimizin durağan olup olmadığını belirtmek amacıyla Birim kök testi uygulanmıştır. Analiz sonucuna göre; bir değişken birinci farkta durağanken diğeri ise düzeyde durağındır. Bu nedenle analiz için ARDL modeli daha uygun görüldü. Değişkenler arasında ilişkiyi belirtmek için Kovaryans testi uygulandı. Elde edilen ampirik bulgulara göre değişkenler arasında negatif bir ilişki bulunmaktadır. Aynı zamanda ARDL sınır test sonuçlarına göre değişkenler arasında uzun dönem bir ilişki vardır. Bunun dışında bu çalışmada Korelogram, Histogram normallik testi ve ARCH gibi testler uygulanmıştır.
Keywords
Abstract
The current account deficit is an important macroeconomic problem for the economy of Tajikistan, as in many developed and developing countries. High current account deficit has been experienced in the economy of Tajikistan since 2005. When the literature on economy of Tajikistan is examined, the studies are covered only by a theoretical view. Therefore, the aim of this study is to contribute to the literature by showing empirical analysis whether there is a relationship between current account balance (CAB) and economic growth (GDP). For the analysis made in this study, 2005Q1-2019Q4 quarter data are used. The data were taken from the World Bank and the Central Bank of the Republic of Tajikistan. Unit root test was applied to determine whether our first variables were stationary. According to the analysis result; one variable is stationary at the first difference, and the other is stationary at the level. For this reason, ARDL model was considered more suitable for analysis. Covariance test was used to indicate the relationship between the variables. According to the empirical findings, there is a negative relationship between the variables. At the same time, there is a long run relationship between the variables according to the ARDL limit test results. Apart from this, tests such as Correlogram, Histogram normality test and ARCH were applied in this study.
Keywords
- Aahana, S. (2020). Structure of Balance of Payments Accounts | International Trade | Economics. Economics Discussion: Erişim Tarihi: 01.05.2020, http://www.economicsdiscussion.net/balance-of-payment/structure-of-balance-ofpayments-accounts-international-trade-economics/30647 adresinden alındı
- Bagnai, A., & Manzocchi, S. (1999). Current-Account Reversals in Developing Countries: The Role of Fundamentals. Open economies review 10, 143–163.
- Cesur, F., & İrez, S. (2019). Cari Açığın Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi Cilt 5, Sayı8,, 87-101.
- Dünya Bankası. (2019). Erişim Tarihi: 20.01.2020, https://data.worldbank.org/ adresinden alındı
- Erdoğan, S., & Acet, H. (2016). Cari İşlemler Dengesi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği (2003-2015). The Journal of Academic Social Science Studies Number: 51(3), 539-548.
- Erkılıç, S. (2006). Tüerkiye'de Cari Açığın Velirleyecileri. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İstatistik Genel Müdürlüğü, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, 1-152.
- Ershov, Y. S., & Sadriddinov, M. İ. (2016). Ekonomika Tajikistana v XXI Veke- Vzglyad so Storonı. Mir ekonomiki i upravleniya, 125-135.
- Ersungur, M., Doru, Ö., & Aslan, B. (2017). Türkiye’de GSYH ve Döviz Kuru Hareketlerinin Cari Denge Üzerindeki Etkisi: VAR Analizi Yaklaşimi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Cilt 31(3), 451-462.
- Ghosh, A., & Ramakrishnan, U. (2020). Current Account Deficits: Is There a Problem? İnternational Monetary Fund: Erişim Tarihi: 02.05.2020, https://www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/basics/current.htm adresinden alındı
- Heakal, R. (2019). Current Account Balance. Investopedia: Erişim Tarihi: 20.04.2020, https://www.investopedia.com/insights/exploring-current-account-in-balance-of-payments/ adresinden alındı
- Hepaktan, E., & Çınar, S. (2012). OECD Ülkelerinde Büyüme-Cari İşlemler Dengesi İlişkisi: Panel Veri Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 43-57.
- Kimberly, A. (2019). Economic Growth, Its Measurements, Causes, and Effects. The balance: Erişim Tarihi: 02.05.2020, https://www.thebalance.com/what-is-economic-growth-3306014 adresinden alındı
- Koray, Y. D. (2017). Türkiye’de Cari İşlemler Dengesi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki. Sakarya İktisat Dergisi, Cilt 6, Sayı 4, 12-28.
- Lebe, F., Kayhan, S., Adıgüzel, U., & Yiğit, B. (2009). The Empirical Analysis Of The Effects Of Economic Growth And Exchange Rate On Current Account Deficit: Romania And Turkey Samples. Journal of applied quantitative methods Vol. 4(1), 69-81.
- ScienceDaily. (2020). Economic growth. Erişim Tarihi: 05.05.2020, https://www.sciencedaily.com/terms/economic_growth.htm adresinden alındı
- Songur, M., & Demet, D. (2013). Gelişmekte Olan Ülkelerde Cari İşlemler Dengesi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Panel Veri Analizi. Maliye Dergisi Sayı 164, 220-232.
- Şit, M., & Alancıoğlu, E. (2016). Türkiye’de Cari İşlemler Dengesi ve Ekonomik Büyümearasındaki İlişki: Var Analizi. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, Sayı 5, 5-23.
- TCMB. (2020). Ödemeler Dengesi İstatistikleri. Ankara: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası.
- Telatar, M. O., & Terzi, H. (2009). Türkiye'de Ekonomik Büyüme ve Cari İşlemler Dengesi İlişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergis Cilt: 23, Sayı: 2, 119-134.
- The World Bank. (2020). GDP growth (annual %). Erişim Tarihi: 18.04.2020, https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.KD.ZG adresinden alındı
- Uçak, S. (2017). Cari Denge ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Analizi. MCBÜ Sosyal Bilimler Dergisi Cilt:15, Sayı:2, 107-140.
- Yalçınkaya, Ö., & Temelli, F. (2014). Ekonomik Büyüme ile Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişki: BRICS ve MINT (1992- 2013). Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF dergisi Cilt 19(4), 201-224.
- Yılmaz, Ö., & Akıncı, M. (2011). İktisadi Büyüme ile Cari İşlemler Bilançosu Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 15 (2), 363-377.
